Mark Rothko, Orange, Red, Yellow, 1961, private collection. Artnet. https://www.dailyartmagazine.com/10-art-masterpieces-to-calm-your-anxiety/
Moderne onveiligheid
De dame die voor me zit oogt fragiel. Het wenen staat haar nader dan het lachen. Haar hart klopt in haar keel, vertelt ze me, de hele dag lang, dag in, dag uit. Tegen dat het vrijdag is, schiet er niets meer van haar over. Ze is doodsbang van haar telefoon en de opgewonden stem die haar verwijten zal maken als ze opneemt, maar ook bang om ontslag te nemen, of zelfs maar een paar weken ziekteverlof te vragen aan de dokter om haar getormenteerde zenuwstelsel te laten herstellen. Niet omdat ze dan iets tekort zou komen of een lijfstraf haar te wachten zou staan, maar omdat ze zichzelf er niet toe kan brengen 'teleur te stellen', 'op te geven', 'iemand in de steek te laten.'
Maslow op zijn kop
Volgens de -overigens fantastische- Amerikaanse psycholoog Abraham Maslow (1908-1970) moet een mens eerst voldoende te eten hebben en zich veilig voelen wil hij ooit gaan nadenken over zelfrealisatie en over groeien naar hogere vormen van functioneren en bewustzijn. Honger hebben we in onze contreien meestal niet, maar wat is veiligheid? Wolven en rovers komen ons niet meer besluipen op een nachtelijke wandeling, de meeste oorlogen zijn ver van ons bed, maar voelen we ons veilig? Blijkbaar niet.
Er zijn ongetwijfeld reële factoren, maar onderzoek toont aan dat een onveiligheidsgevoel in vele gevallen een product is van onze geest, van een manier van met informatie om te gaan, of van een gebrek aan informatie. Van bang zijn voor dingen die ons niet echt kunnen raken omdat ze ver van ons plaatsvinden of zelfs al voorbij zijn. Bang zijn vooral van de overtuigingen in ons eigen hoofd.
Kan (een bepaald soort) persoonlijke groei daar nu net een antwoord op zijn? Moeten we naar de top van de Maslow-piramide om de basis ervan te stutten?
Moeten we naar de top van de Maslow-piramide om de basis ervan te stutten?
Wat kan je helpen om je veiliger te voelen?
Zonder ook maar iets aan de context te veranderen, kom je met deze 3 'simpele' dingen al een heel eind. Deze dingen helpen natuurlijk niet bij rouw en eenzaamheid, maar wel in bijna alle gevallen waarbij angst voortkomt uit interactie met anderen.
Ken jezelf
Als je onveiligheid gewaar wordt, heftige emoties ervaart, zin hebt om te vluchten, of om te bevriezen in ongezonde aangepastheid, moet je je in alle ernst afvragen of je werkelijk in gevaar bent. Is het antwoord eerder negatief, dan moet je wel gaan uitpluizen waar het gevoel zelf, dat zeker echt is, maar niet bij de feiten past dan wel vandaan komt. Wat heb je geleerd, zodat je nu gelooft dat je niet veilig bent?
Niet zelden word je dan naar vroeger gekatapulteerd, naar de momenten waarop je door je lieve ouders en je rechtvaardige leraars met brute liefde in een mal werd geperst, die paste bij hun wereldbeeld en hun angsten. Je werd rechtstreeks of onrechtstreeks gestraft als je er niet aan deze waarden en normen voldeed. Je leerde door na te doen wat zij deden. Maar eerlijk, wat ben je daar nu nog mee? Je zit niet meer in dat oude nest en de wereld is helemaal veranderd.
Kan je hierin sorteren en het verleden en het heden los zien van elkaar, dan kom je tot zelfkennis en tegelijk tot meer realiteitszin. Beiden zijn immers met elkaar verbonden. Als jij beseft waar je interpretatie van de werkelijkheid vandaan komt, kan je er ook van loskomen en iets doen wat bij de echte situatie past en minstens ten dele ook goed is voor jezelf. Dit is de eerste stap tot veiligheid, maar ook tot bevrijding, groei en impact. Je ervaart meteen minder nutteloze emoties en ondergaat geen energieverlies als het niet nodig is. Dat kan tellen, vind je ook niet?
Tijdelijk in andermans schoenen
Empathie, werkelijk in iemands plaats staan en van daaruit kijken en voelen, levert je precies dezelfde informatie als hierboven, maar dan over de ander, je medemens, die voor jou misschien een bron vormt van onveiligheid. Wat speelt er bij hem of haar? Heeft het werkelijk met jou te maken of niet? Hoe moet je dan communiceren om veilig verbinding te maken?
De nadruk ligt hierbij wel op het tijdelijke aspect van deze positie. Jij hoort in je eigen schoenen thuis. Dus empathie dient alleen om de nodige informatie op te nemen. Het voelen van de nood bij iemand anders kan, maar hoeft geen opdracht te zijn, zoals je onmiddellijk zult merken.
Uitzoomen
Relativeren betekent niet 'je er niets van aantrekken', want laat ons helder zijn, dat lukt je toch niet als je schrik hebt. Dan wordt het piekeren en in rondjes draaien. Relativeren betekent letterlijk 'relateren', het in verband zien met andere factoren. Je moet dus buiten het verhaal gaan staan, het grotere geheel overzien. Hoe groter, des te beter. De liefdevolle vlieg op de muur zijn. Een kleine, zachte rechter die niet veroordeelt, maar wel feilloos het gouden midden weet te vinden en het pootje legt wat op langere termijn goed is voor alle partijen.
***
Iemand die deze 3 posities kan innemen, voelt zich veiliger, kan in zijn kracht staan en zonder een spatje schuld of schrik moeilijke knopen doorhakken. Zo kan het best zijn dat ontslag nemen niet alleen zorgen is voor jezelf, maar ook voor het grotere geheel. Zo kan het bedrijf waar heel wat scheef zit door uitval van sleutelmensen tot bewustzijn komen dat het anders moet.
Natuurlijk is dit een reductie van een nog groter verhaal over groei, veiligheid, impact en zingeving, waarin bijvoorbeeld ook ons lichaam en ons hart een cruciale rol vervullen, maar dat is voor een andere keer.
So, what about it? Toch groeien? Ik wens het je van harte toe. Zeker als je een intense persoonlijkheid hebt, is dit soort mentale groei een eerste grote stap en werkelijk 'goud' voor jou. Intense mensen hebben immers, door hun leervermogen, emotionele fijnbesnaardheid en impregneerbaarheid, meer kans om vast te komen zitten in het blinde verleden of niet meer weg te raken van de empatische positie.
Meer weten? Kom erover praten. Stuur me een bericht, ik antwoord altijd.
Kristien De Wolf
Life & Buisness Coaching voor intense mensen
+32 476 40 74 1 45
English version:
Bye, bye Maslow: do we have to feel safe to grow, or is it the other way around?
Modern Insecurity
The lady sitting in front of me looks fragile. Tears are closer to her than laughter. Her heart beats in her throat, she tells me, all day long, day in, day out. By the time Friday arrives, there's nothing left of her. She's terrified of her phone and the excited voice that will accuse her of underperforming if she picks up, but also afraid to quit her job, or even to ask for a few weeks of sick leave to let her tormented nervous system recover. Not because she would face a harsh punishment, but because she can't bring herself to 'disappoint', 'give up', 'abandon anyone'.
Maslow upside down
According to the - otherwise fantastic - American psychologist Abraham Maslow (1908-1970), a person must first have enough to eat and feel safe before they can ever think about self-realization and growing towards higher forms of functioning and consciousness. We usually don't experience hunger in our regions, but what is safety? Wolves and robbers no longer lurk upon us during a nighttime walk, most wars are far from our beds, but do we feel safe? Apparently not.
There are undoubtedly real factors, but research shows that a sense of insecurity in many cases is a product of our minds, of how we deal with information, or of a lack of information. Being afraid of things that cannot really touch us because they happen far from us or are already in the past. Being afraid primarily of the beliefs in our own heads.
Could (a certain type of) personal growth be an answer to this problem? Do we need to work the top of Maslow's pyramid to support its base?
What can help you feel safer?
Without changing anything about the context, these 3 'simple' things can take you a long way. These things may not help with grief and loneliness, but they do help in almost every case where fear arises from interaction with others.
Know Yourself
When you become aware of insecurity, experience intense emotions, feel like fleeing, or freezing in unhealthy adaptability, you must seriously question whether you are truly in danger. If the answer is negative, then you must investigate where the feeling, which is certainly real but does not match the facts, comes from. What have you learned that makes you believe you are not safe?
Often, you are catapulted back to the past, to the moments when you were pushed with brutal love by your loving parents and righteous teachers into a mold that fit their worldview and their fears. You were directly or indirectly punished if you didn't adhere to these values and norms. You learned by imitating what they did. But honestly, what good does that do you now? You are no longer in that old nest, and the world has completely changed.
If you can sort through this and see the past and present separately, you will achieve self-knowledge and, at the same time, more realism. Both are connected. If you realize where your interpretation of reality comes from, you can detach from it and do something that fits the actual situation and is at least partly good for yourself. This is the first step to security, but also to liberation, growth, and impact. You immediately experience fewer useless emotions and don't undergo energy loss when it's not necessary. That counts for something, doesn't it?
Temporarily Step into Someone Else's Shoes
Empathy, truly putting yourself in someone else's place and looking and feeling from there, gives you exactly the same information as above, but about the other person, your fellow human being, who may be a source of insecurity for you. What is happening with him or her? Does it truly concern you or not? How should you communicate to establish a safe connection?
The emphasis here is on the temporary aspect of this position. You belong in your own shoes. So, empathy serves only to absorb the necessary information. Feeling someone else's need can, but does not have to be a task for you personally, as you will immediately notice.
Zoom Out
Relativizing does not mean 'not caring about it', because let's be clear, you can't do that when you're scared. Then it becomes worrying and going around in circles. Relativizing literally means 'relating', seeing something in connection with other factors. So, you have to step outside the story, see the bigger picture. The bigger this picture, the better. Be the loving fly on the wall. A small, kind judge who doesn't judge, but flawlessly finds the golden mean and lays the groundwork that is good for all parties in the long run.
Someone who can take these 3 positions feels safer, can stand strong and can make tough decisions without a hint of guilt or fear. For example, it may well be that quitting your job is not just a good thing for yourself but also for the greater good. The company management may finally become aware that things need to change if some key people are leaving. Looking at it this way will anable the person to make this though choice.
Of course, this is a reduction of an even bigger story about growth, security, impact, and meaning, which also includes our body and our heart playing a crucial role, but that's for another time.
So, what about it? Want to grow after all? I sincerely wish it for you. Especially if you have an intense personality this kind of mental growth is a first big step and truly 'gold' for you. Intense people, due to their capacity to learn and their emotional sensitivity are more likely to get stuck in the blind past or not be able to move away from the empathetic position.
Want to know more? Let's talk about it. Send me a message, I always reply.
Kristien De Wolf
Life & Business Coaching for intense people
+32 476 40 74 1 45